Streszczenie
1. Najnowsza historia Torreciudad
Najnowsza historia Torreciudad
W 1962 r., za namową świętego Josemaríi, Barbastreńczyka i czciciela Matki Bożej z Torreciudad, Opus Dei zawarło porozumienie z diecezją Barbastro-Monzón w sprawie odrestaurowania starej kapliczki, około 20 km od Barbastro, poświęconej temu nabożeństwu maryjnemu o wielowiekowej historii, w celu promowania nabożeństwa do Najświętszej Maryi Panny, przejęcie opieki duszpasterskiej i utrzymanie jej otwartej dla kultu. Święty Josemaría był tam jako dziecko, wiele lat wcześniej, zabrany przez swoją matkę, aby podziękować Dziewicy za uzdrowienie z ciężkiej choroby.
Cztery lata później, w 1966 r., Opus Dei podzieliło się z biskupem diecezji pragnieniem wsparcia budowy – w pobliżu starej kapliczki i w celu służenia wiernym, którzy przybyli, aby oddać cześć Dziewicy – nowej świątyni maryjnej, w której ołtarzu będzie czczona figura Matki Bożej z Torreciudad. Ks. Jaime Flores, ówczesny biskup Barbastro, przyjął tę inicjatywę bardzo pozytywnie i serdecznie. W wyniku tej jedności intencji uzgodniono z diecezją, że cały kompleks – w skład którego wejdą m.in. Kapliczka i nowa świątynia – będą tworzyły jeden, odpowiednio ogrodzony kompleks.
Po dziewięciu latach intensywnej pracy, w 1975 r. święty Josemaría konsekrował ołtarz główny i zainaugurował nową świątynię, zbudowaną i sfinansowaną dzięki hojności wielu osób i instytucji. Opus Dei zajęło się również opieką duszpasterską i utrzymaniem sanktuarium.
W 2025 roku minie pół wieku działalności od inauguracji nowej świątyni. Przez te prawie 50 lat setki tysięcy pielgrzymów z Górnej Aragonii, z innych części Hiszpanii i z dziesiątek krajów świata przybyło na modlitwę do Torreciudad, sprawiając, że pierwotny impuls do podtrzymywania kultu Matki Bożej z Torreciudad jest nadal żywy i rozwija się dziesiątki lat później, dzięki wysiłkom setek ludzi. zarówno pracowników, jak i wolontariuszy, którzy poświęcili temu zadaniu wszystko, co w ich mocy, a także przy wsparciu i współpracy kolejnych biskupów tego regionu.
Dzięki tej wspólnej woli Torreciudad jest dziś miejscem kultu znanym i kochanym przez wielu katolików na całym świecie, a także przez mieszkańców i sąsiadów regionu Górnej Aragonii.
- Ponad dziesięć milionów pielgrzymów odwiedziło Torreciudad.
- Odwiedziło je ponad 500 grup związanych z jakimś sanktuarium z całego świata, co świadczy o powszechności nabożeństwa do Matki Bożej.
- Torreciudad jest obecnie trzecim co do wielkości ośrodkiem turystycznym w Aragonii.
- Obsługuje grupy ze 105 krajów.
- Posiada sieć ponad 600 delegatów-wolontariuszy na całym świecie.
- Rocznie odwiedza je około 200 000 osób w grupach zorganizowanych, parafiach, małych prywatnych pielgrzymkach, rodzinach itp.
- Największym świętem jest Maryjny Dzień Rodziny, który odbywa się corocznie w Torreciudad od ponad trzydziestu lat. Jest to dzień świąteczny, w którym tysiące rodzin przybywa, aby modlić się do Dziewicy.
Kościół w Torreciudad jest sanktuarium maryjnym, do której nabożeństwo w tym miejscu sięga XI wieku. Wkrótce po tym, jak Opus Dei przejęło starą pierwotną kapliczkę, rozpoczęto budowę nowego obiektu - większej świątyni i uzgodniono z diecezją, że figura Matki Boskiej będzie czczona w ołtarzu nowego sanktuarium, które kompozycyjnie obejmie wszystko w jednej jednostce architektonicznej.
Konfiguracja prawna tej nowej świątyni była taka, że była to półpubliczna kaplica za pozwoleniem biskupa diecezji, ponieważ w tym czasie uważano, że jest to odpowiednia formuła kanoniczna, zgodna z obowiązującym prawem. Od tego czasu nastąpiły znaczące zmiany w prawie kanonicznym, zwłaszcza promulgacja nowego Kodeksu Prawa Kanonicznego (1983), który po raz pierwszy ustanawia właściwy system sanktuariów.
W związku z tymi modyfikacjami w 2020 r. prałatura Opus Dei wyraziła diecezji Barbastro-Monzón chęć zaktualizowania niektórych szczegółów ram prawnych obejmujących Torreciudad. W trakcie tych rozmów dochodziło do rozbieżności zdań, takich jak kwestionowanie przez diecezję ważności prawnej pierwotnej umowy z 1962 r., która ustanawiała wieczyste przekazanie praw do użytkowania kapliczki i figury Matki Bożej..
Stanowisko Opus Dei było wtedy, i nadal jest, że umowy te są w pełni ważne i muszą być podstawą wszelkich zmian prawnych.
W wyniku tych nieporozumień i po licznych spotkaniach, które odbywały się na przestrzeni lat, 31 sierpnia 2023 r. Opus Dei przesłało diecezji propozycję porozumienia, która obejmowała zarówno kwestie prawne, jak i duszpasterskie, oraz zaproponowało, aby nowa świątynia została kanonicznie uznana za sanktuarium diecezjalne. Do dnia dzisiejszego propozycja ta jest nadal analizowana przez diecezję.
Kto jest właścicielem figury Matki Boskiej z Torreciudad i kapliczki?
Zarówno wizerunek Matki Boskiej z Torreciudad, jak i stara kapliczka są własnością diecezji Barbastro-Monzón, ale od 1962 r. zostały przekazane na zawsze podmiotowi cywilnemu Inmobiliaria General Castellana, S.A. (później Desarrollo Social y Cultural, S.A.) w drodze umowy emfiteutycznej (rodzaj umowy stosowany w prawie do bezterminowego przeniesienia użytkowania własności nieruchomości lub przedmiotu na warunkach uzgodnionych przez strony).
Organizacja cywilna "Inmobiliaria General Castellana, S.A.", która współpracowała w dostarczaniu środków materialnych na realizację dzieła apostolskiego promowanego przez Opus Dei, uzgodniła z diecezją Barbastro, że zajmie się utrzymaniem i konserwacją Kapliczki w Torreciudad, a także powierzy Opus Dei opiekę nad Kapliczką i wszystkim, co jest związane z kultem figury Matki Boskiej, w celu spełnienia pragnienia świętego Josemaríi, aby zachować ten kult i szerzyć go nadal. Z tego powodu Opus Dei uczestniczyło również w podpisaniu umowy emfiteutycznej.
W przypadku Torreciuded cenzus emfiteutyczny został sformalizowany w publicznym akcie zarejestrowanym w Registro de la Propiedad de Benabarre. (Cenzuz emfiteutyczny w PDF)
Kto jest właścicielem nowej świątyni zbudowanej w latach siedemdziesiątych XX wieku?
Świątynia, w której czczony jest wizerunek, znajdująca się w sąsiedztwie pierwotnej kapliczki, została zbudowana w latach siedemdziesiątych XX wieku z datków członków i przyjaciół Opus Dei, współpracowników i wielu innych osób z Aragonii i całego świata.
Obecnie jej majątek należy do kanonicznej fundacji Matki Bożej Anielskiej z Torreciudad [Fundación Canónica Nuestra Señora de los Ángeles de Torreciudad], utworzonej w celu utrzymania sanktuarium i ułatwienia aktualizacji sytuacji prawnej zaproponowanej diecezji.
Po zawarciu w 1962 r. pierwszej umowy, na mocy której figura i kapliczka zostały przekazane, w 1966 r. ks. biskup Jaime Flores, ówczesny ordynariusz diecezji, i ks. Florencio Sánchez Bella (w imieniu Opus Dei) uzgodnili – zgodnie ze świadectwem notarialnym – co następuje:
"Rada Powiernicza Torreciudad jest odpowiedzialna za budowę i finansowanie nowego Sanktuarium, pod wyraźnym warunkiem, że wizerunek Matki Bożej z Torreciudad będzie tam otaczany kultem i czczony, jednocześnie zobowiązuje się do budowy go na terenie zbliżonym do obecnej kapliczki. Zarówno wspomniane ziemie kapliczki, jak i te, które w odpowiednim czasie zostaną objęte budową nowego Sanktuarium, utworzą jeden zespół odpowiednio ogrodzony".
Co uzgodniono w sprawie wykorzystania wizerunku Dziewicy? Gdzie musi być figura?
W pierwotnym kontrakcie z 1962 r. uzgodniono, że wizerunek Matki Boskiej i kapliczka zostaną odrestaurowane i utrzymane w doskonałym stanie, że będzie promowany kult i zapewniony dostęp pielgrzymom, a także, że początkowo wizerunek Matki Boskiej nie zostanie usunięty z pustelni.
Jednak później, w 1966 r., przy okazji projektu budowy nowego kościoła, biskup diecezji, ks. prałat Jaime Flores (ten sam, który podpisał umowę emfiteutyczną z 1962 r.) formalnie zgodził się, aby wizerunek Dziewicy mógł zostać umieszczony w nowej świątyni na potrzeby kultu, bez modyfikowania tego, co zostało już wcześniej uzgodnione między sygnatariuszami umowy spisu emfiteutycznego. Jest to odnotowane w notarialnym świadectwie tej umowy z dnia 8 września 1966 roku (notarialne poświadczenie w PDF).
Jaka jest różnica między Fundación Canónica Nuestra Señora de los Ángeles de Torreciudad a Asociación Patronato de Torreciudad?
- Fundacja Nuestra Señora de los Ángeles de Torreciudad jest właścicielem majątku świątyni i odpowiada za finansowanie działalności duszpasterskiej, która jest w niej prowadzona. Jest to podmiot kanoniczny, ustanowiony przez prałata Opus Dei.
- Asociación Patronato de Torreciudad [Stowarzyszenie Rady Powierniczej Torreciudad] jest podmiotem posiadającym osobowość prawną, który promował budowę nowego sanktuarium. Obecnie zajmuje się pozyskiwaniem niezbędnych środków finansowych na utrzymanie sanktuarium i promocją pielgrzymek.
Oba podmioty mają niezależne zarządzanie gospodarcze i zarządzanie, chociaż ściśle współpracują dla dobra sanktuarium i dla dobra wszystkich wiernych i pielgrzymów, którzy przybywają co roku, aby modlić się do Dziewicy.
W jaki sposób Torreciudad utrzymuje się finansowo?
Zwiedzanie i wstęp do Torreciudad są od początku bezpłatne.
Koszty utrzymania pokrywane są przede wszystkim z jałmużny i datków składanych przez pielgrzymów i odwiedzających, a także z nadwyżek pozostawionych przez niektóre działania, takie jak wystawa "Doświadczenie wiary". Dochód ten pokrywa jednak mniej niż 30% rocznych wydatków sanktuarium.
W celu zrównoważenia budżetu i zagwarantowania trwałości całego kompleksu, powołano Stowarzyszenie Rady Powierniczej Torreciudad, które wraz z wolontariuszami z całego świata prowadzi intensywną działalność w poszukiwaniu zasobów.
To obywatelskie stowarzyszenie non-profit było tym, które w tamtym czasie było odpowiedzialne za promocję i zarządzanie pracami związanymi z budową nowej świątyni. Po zakończeniu prac jej działalność skupia się na zarządzaniu coroczną pomocą na wsparcie ekonomiczne sanktuarium oraz promocję pielgrzymek. Ponadto promuje różne działania kulturalne, szkoleniowe, pomocowe, promocję wolontariatu społecznego oraz obronę środowiska w otoczeniu sanktuarium Torreciudad.
Organem zarządzającym Stowarzyszenia Rady Powierniczej Torreciudad jest Rada Dyrektorów, której obecnym prezesem jest María Victoria Zorzano.
Jakie są wydatki i dochody sanktuarium w Torreciudad?
Łączne wydatki na rok 2022 wynoszą 1 388 916 euro i są podzielone następująco:
Koszty osobowe. 733 001 €.
Materiały: 191 933 €.
Organizacja konferencji i spotkań. €223,670. Konserwacja i serwis. 104 827 euro.
Biuro Informacji Turystycznej. €70,980.
Podatki. €16,719.
Freelancerzy. €26,321. Składki ubezpieczeniowe. 12 729 euro.
Koszty finansowe: 2 513 €.
Inne. 6 223 euro.
Podział personelu (35 osób) przedstawia się następująco:
Konserwacja i sprzątanie: 12 osób. Uwaga na pielgrzymów i wydarzenia: 9 osób. Strażnicy: 3 osoby.
Kapelani: 3 osoby.
Plebania: 2 osoby.
Adres: 2 osoby.
Relacje instytucjonalne: 1 osoba. Komunikacja: 1 osoba.
Księgowy: 1 osoba.
Organista: 1 osoba.
Jeśli chodzi o dochody, rozróżnia się dochody generowane przez zwykłą działalność sanktuarium i te, których trzeba szukać na zewnątrz, aby pokryć roczny deficyt.
Zwykła działalność: 399 985 € (w tym datki od pielgrzymów, dochody z biura informacji turystycznej i wizyty w ośrodku "Doświadczenie wiary").
Działalność nadzwyczajna: 1 069 942 € (zarówno darowizny uzyskane przez Stowarzyszenie Rady Powierniczej Torreciudad z siecią delegatów w całej Hiszpanii, jak i te uzyskane dzięki pomocy fundacji, spadków itp., w wyniku starań Rady Powierniczej, dotacje i inne).
Zebraliśmy tutaj dochody i wydatki Stowarzyszenia Powierników i Fundacji Kanonicznej, aby przedstawić ogólny obraz sanktuarium. Oba podmioty mają swoje odrębne konta.
Od czasu do czasu sanktuarium musi podejmować nadzwyczajne inwestycje, takie jak niedawna renowacja stacji Drogi Krzyżowej, na które musi pozyskiwać dodatkowe darowizny, gdy nie ma wystarczających środków finansowych.
Sanktuarium w Torreciudad nie otrzymuje pomocy finansowej od diecezji na pokrycie swoich wydatków. Jak wspomniano powyżej, dochód generowany przez zwykłą działalność sanktuarium nie wystarcza na pokrycie 30% wydatków, a Stowarzyszenie Rady Powierniczej Torreciudad musi być odpowiedzialne za znalezienie środków na pokrycie pozostałych wydatków.
Na terenie sanktuarium znajdują się również dwa domy formacyjne (La Masada i La Solana), które mogą pomieścić około 70 osób i działają przez cały rok. Zarządza nimi Stowarzyszenie Ésera, które jest finansowo niezależne od sanktuarium. W przypadkach, gdy generowana przez nich marża jest dodatnia, jest ona wykorzystywana do zaspokojenia własnych potrzeb inwestycyjnych i konserwatorskich.
Czy został wszczęty proces cywilny między diecezją Barbastro-Monzón a prałaturą?
W tej chwili nie. 2 grudnia 2023 r. w siedzibie Opus Dei w Hiszpanii wpłynęło zawiadomienie z sądów w Barbastro o akt pojednania z prałaturą, złożony 22 lipca 2023 r. przez Radę Biskupią.
Ustawa ta jest procedurą rozstrzygania sporów między stronami, gdy istnieje między nimi spór dotyczący określonego aspektu. Ten otrzymany w grudniu 2023 r. zdefiniował ten aspekt w następujący sposób:
Zgodnie z art. 141 ust. 1 LJV celem postępowania pojednawczego jest:
1. Przywrócić rzeźbę obrazu Matki Bożej z Torreciudad, nie powodując żadnych szkód, do jego pierwotnego miejsca, znajdującego się w Ermitażu w Torreciudad.
2. Powrót do Diecezji Ermitażu, Hosteli i przyległych terytoriów zależnych podlegających umowie o spis emfiteutyczny przedłożonej aktowi notarialnemu w dniu 24 września 1962 r., którego przedmiotem była cesja przez diecezję Barbastro użytkowej domeny składającej się z Sanktuarium przeznaczonej do kultu Matki Bożej z Torreciudad, wraz z hotelem i przyległymi przyległościami, o powierzchni 120 metrów kwadratowych, na rzecz firmy handlowej INMOBILIARIA GENERAL CASTELLANA, S.A. (dziś DESARROLLO SOCIAL, S.A.).
Akt pojednawczy z Prałaturą został wyznaczony na 20 grudnia 2023 roku. Prałatura uznała za stosowne poinformować diecezję, że nie będzie się ona wypowiadać w tych warunkach, ponieważ obie strony prowadzą rozmowy w celu rozwiązania tej kwestii za obopólną zgodą.
Należy doprecyzować, że wcześniej podmiot DESARROLLO SOCIAL S.A., który jest tym, który ma użyteczną domenę pustelni i obrazu Dziewicy, był już sądownie zobowiązany i pojawił się w akcie pojednawczym 3 października 2023 r. w sądzie w Barbastro. Przedłożył tam pismo, w którym wyjaśnił powody, dla których nie zgadza się, aby umowa o spis ludności podpisana w dniu 24 września 1962 r. zawierała przesłanki do stwierdzenia nieważności lub że została przez ten podmiot naruszona w którymkolwiek ze swoich zobowiązań.
Biskupstwo Barbastro-Monzón może teraz złożyć pozew cywilny, jeśli chce, aby ta jurysdykcja rozpatrzyła jego roszczenie. Ze strony prałatury decyzja ta, jeśli zostanie wykonana, nie będzie postrzegana jako coś negatywnego, ale jako okazja do cywilnego oświadczenia w tej sprawie.
Kto jest odpowiedzialny za mianowanie rektora Torreciudad?
Odkąd Opus Dei przejęło opiekę duszpasterską w Torreciudad, rektorem był zawsze kapłan prałatury mianowany przez wikariusza regionalnego Opus Dei w Hiszpanii. Od 1975 r. trwa to pokojowa procedura, kiedy to Torreciudad mianował siedmiu rektorów, którzy zostali mianowani od czasu inauguracji nowej świątyni, bez żadnych trudności ze strony kolejnych biskupów, jakie miała diecezja Barbastro-Monzón.
Zamieszanie w tym względzie wywołały niedawne prośby biskupa, które wymagały przedstawienia krótkiej listy, na której można by podjąć decyzję. Ponieważ jednak sytuacja prawna Torreciuded nie uległa zmianie i dopóki nie dojdzie do nowego porozumienia, Prałatura rozumie, że przedstawienie jakiejkolwiek krótkiej listy nie jest wymagane i wyjaśniła szczegółowo, że nominacja należy do wikariusza regionalnego Opus Dei w Hiszpanii.
Co się wtedy stało?
W obliczu decyzji biskupa Barbastro-Monzón z lipca 2023 r. o ogłoszeniu wakatu na stanowisku rektora Torreciudad i mianowaniu kapłana diecezji do czasu osiągnięcia porozumienia na spotkaniach, Prałatura Opus Dei postanowiła złożyć odwołanie do Stolicy Apostolskiej, ponieważ jest to jedyna droga kanoniczna, jaka jej pozostała w obliczu odmowy biskupa wycofania nominacji.
Jeżeli, zgodnie z życzeniem Prałatury Opus Dei, sytuacja kanoniczna zostanie zaktualizowana i nowy kościół w Torreciudad, kanonicznie skonfigurowany do tej pory jako oratorium półpubliczne, będzie podlegał normom regulującym sanktuaria diecezjalne (por. kan. 1230-1234), biskup Barbastro-Monzón będzie mógł zatwierdzić nowe statuty i zawrzeć z prałaturą umowę, która będzie obejmowała mianowanie rektora przez biskupa. Według CC. 556 i 557 Kodeksu Prawa Kanonicznego. Kanony te przewidują, że nominacja rektora należy do biskupa diecezjalnego, a to nastąpi po przedstawieniu listy trzech kandydatów przez prałaturę Opus Dei potencjalnego rektora.
Logicznie rzecz biorąc, kapłan diecezji mianowany przez biskupa Barbastro-Monzón – który nadal przebywa w domu i prowadzi intensywną pracę w diecezji – został przyjęty z całą miłością w Torreciudad, a kapłani Opus Dei, którzy opiekują się sanktuarium, nadal pełnią swoją posługę duszpasterską z pełną normalnością.
W tym samym czasie jeden z kapłanów Prałatury Opus Dei, który posługuje w Torreciudad, od lat, na prośbę biskupa Barbastro-Monzón, poświęca znaczną część swojego czasu na posługę duszpasterską w różnych parafiach diecezji.
Jakie są obecne trudności, zgodnie z wizją Opus Dei, w osiągnięciu porozumienia z diecezją?
Obecnie istnieją dwie trudności w osiągnięciu porozumienia:
1. W sferze prawnej diecezja utrzymuje nieważność spisu emfiteutycznego, na mocy którego została scedowana użyteczna domena pustelni. Prałatura natomiast uważa, że spis powszechny jest całkowicie zgodny z prawem, chociaż byłby zgodny z jego wygaśnięciem i zastąpieniem za obopólną zgodą nową umową cesji, na rozsądnych warunkach.
2. W sferze ekonomicznej nie osiągnięto na razie porozumienia, ponieważ wkład, który diecezja zaproponowała w tamtym czasie, jest uważany za nieproporcjonalny. Roczna działalność polegająca na pokryciu 70 % kosztów, które nie są pokrywane w sposób zwykły, jest już bardzo trudna; Gdyby do tego dodać opłatę, taką jak ta, której domaga się diecezja, utrzymanie sanktuarium byłoby niewykonalne.
Od września 2023 r. diecezja ma kompletną propozycję prałatury erygowania Torreciudad jako sanktuarium diecezjalnego oraz propozycję nowego statutu sanktuarium. W tej chwili są one badane przez diecezję.